Er zijn vele soorten schimmels die ziekte kunnen veroorzaken bij de druivenplant. Sommige schimmels tasten eerst en vooral de druiven aan, andere de bladeren en weer andere het hout. Maar meestal kunnen ze wel alle onderdelen van de plant infecteren.

Enkele bladsymptomen

De meeste schimmels hebben een porte d’entree nodig. Vaak zijn dat beschadigingen die ontstaan zijn door snoeien, door hagelstormen, door aanvreten enzovoorts, maar soms ook gewoon omdat de plant al verzwakt is bijvoorbeeld door onvoldoende voeding.
De schimmels die de druiven aantasten worden vaak ‘rot’ genoemd: bitterrot, zwarte rot, grijze rot en zo meer. Bunch rot en anthracnose zijn termen die in het Engels en Frans vaak worden gebezigd. Bunch betekent tros en anthracnose is een van oorsprong Grieks woord en betekent houtskool (anthrax) ziekte (nosis). De Fransen hebben de neiging om alle bunch-rot ziekten anthracnose te noemen, terwijl de naam anthracnose in andere landen gereserveerd wordt voor de ziekte die specifiek door de schimmel Elsinoë ampelina wordt veroorzaakt.

Enkele vruchtsymptomen

Schimmels die de bladeren aantasten valse en echte meeldauw, maar ook roetdauw en roodvuur.  In het Frans: mildiou, oïdeum, fumagine en rougeot.
Ziekten die het hout aantasten werden vroeger vaak ‘dode arm’ of ‘zwarte dode arm’ genoemd. Hoewel deze benamingen nog steeds worden gebruikt is het nu gangbaar om deze ziekten Grapevine trunk disease te noemen of Bot canker of ook wel Grapevine decline syndrome. Er zijn veel soorten schimmels die tot deze ziekte kunnen leiden. Als één van de Botryosphaeria schimmels de oorzaak is, wordt het ook wel Botryosphaeria canker genoemd.
In het Engels is er de naam ‘dieback’ voor takken die aan het uiteinde beginnen af te sterven en waarbij het proces steeds verder naar de stam oprukt. Enkele voorbeelden zijn Esca, Eutypiose en Diplodia cane dieback.
Eigenlijk zijn de namen dead arm, black dead arm en dying arm verouderd, maar ze worden nog steeds veel gebruikt.

Enkele symptomen van het hout

Een andere veel gebezigde naam is Excoriose. Letterlijk betekent het vervelling en het duidt op beschadigingen op de takken. Vroeger werd gedacht dat deze ziekte door de Phomopsis viticola werd veroorzaakt en ook leidde tot black dead arm. Tegenwoordig weten we dat het twee verschillende ziektes zijn met twee verschillende veroorzakers: de Bot canker door Botryosphaeria dothida en de Phomopsis cane blight door Phomopsis viticola.
Het gebruik van namen van ziekten en ziekteverwekkers is internationaal nog niet heel goed geregeld, zoals uit de bovenbeschreven voorbeelden blijkt. Daar zijn een aantal logische redenen voor aan te voeren: veel ziektes lijken erg op elkaar, bij veel ziektes kunnen meerdere verschillende schimmels worden aangetroffen en er worden nog steeds nieuwe schimmelsoorten ontdekt. Ook kunnen sommige ziektes door een en dezelfde schimmel worden veroorzaakt zoals Botryosphaeria dothidea die zowel kan leiden tot Macrophoma rot als tot dieback-ziekte.

Franse naamEngelse naamNederlandse naamZiekteverwekkersynoniemenkenmerkend zieke deelvoornaamste kenmerkenstatus
Fumagine
sooty mold
roetdauwschimmel die groeit op excrementen van luizen
bladzwarte kleverige laag op bladen
Rougeot parasitaire; le brennerangular leaf scorch
roodvuur; rode brand
Pseudopeziza tracheiphila; Pseudopezicula tetraspora
bladrode vlekken op blad
Mildioudowney mildewvalse meeldauwPlasmospora viticola
Peronospera
bladbovenblad gele olieachtige vlekken, onderblad grijze schimmelpluis; Grijze schimmelpluis op de druiven
zeer frequent en veel schade
Oïdium
powdery mildewechte meeldauw; witziekteUncinula necator; Erysiphe necator
Oïdium Tuckerii
bladwitte schimmelpluis
zeer frequent
Esca (lichte vorm, bladvorm); esca betekent zwamblack measels
Phaeoacremonium aleophilum; Phaeomoniella chlamydospora; Fomitiporia mediterranea
blad, druifbladeren krijgen blauwe marmerachtige vlekken; tak sterft af
weinig frequent
VerticillioseVerticillium dahliae; Verticillium albo-atrum bladLichte vorm: gelige of roodachtige vlekken soms met necrotisch centrum; bloemen of vruchten zijn uitgedroogd; ernstige vorm: apoplexie van de takken
Coître; rot blanc; maladie de la grêlehail disease; livid rot; white rotscheut- en bladziekte
Guignardia diplodiella, Coniothyrium diplodiella
Conielle diplodiella
blad, stelenjonge scheuttoppen verkleuren gelig; bessen krijgen puistjes die bruin worden en de bes doet uitdrogen; ontstaat vaak na hagelbuienwijdverbreid
Phomposis cane blight and leaf spot (wordt in Frankrijk ten onrechte nog steeds excoriose genoemd)cane blight and leaf spot, cane spot; fruit rot disease; vroegere naam: dead arm
Phomopsis viticola
Sphaeropsis viticola; Diaporthe viticola
blad/stelen en houtvlekken op bladeren en laesies op scheuten en takken; laesies kunnen samensmelten en barsten doen ontstaan.
wijdverbreid; leidt tot beperkte schade.
Pourriture grise (moisissure grise)grey mould disease; Botrytis bunch rot (and blight); grey mold (Am.)
grijze rot; vruchtrotBotrytis Cinerea; Botryotinia fuckeliana
druifbruine vlekken en later grijs schimmelpluis op vruchten; bladeren krijgen bruine vlekken, ook bloemknoppen worden aangetast
(De nobele rot van Sauterne druiven is ook grijze rot)
frequent; veel schade
Pourriture noirblack rotzwarte rotGuignardia bidwelii
Botryosphaeria bidwellii 
druifvruchten verrimpelen en kleuren zwart, vallen af; ook alle groene weefsels worden ziek
frequent; veel schade
Anthracnosebitter rotbitterrotGreeneria uvicolaMelanconium fuligineum (verouderd)
druifgeeft bittere smaak aan druiven; vooral het rijpende fruit gaat rotten, niet de onrijpe vruchten; ook ranken, stelen en bladeren worden ziek.
niet in Frankrijk
Ripe rotGlomerella cingulata; Botryosphaeria ribis
Colletotrichum gloeosporioides
druiftast rijpende vruchten aan die bedekt worden met zalmkleurige tot roze sporen; soms vallen de druiven af.
wrsch. niet in Frankrijk
macrophoma rot
Botryosphaeria dothidea
druifdonkere plekken op de druiven die leiden tot waterige rotting; minder plekken dan ripe rot en sour rot; vel van druif laat makkelijker los
Anthracnose (i.e.z.)birds eye; black spotkanker, brandvlekkenziekteElsinoë ampelinaGloeosporium ampelophagum;
druifscheuten en druiven krijgen vlekken en druiven blijven zuur; bird's eye op druiven; scheuten, bladstelen en bladeren zijn ook aangedaan
niet veel voorkomend
Pourriture acide
sour rot; sour bunch rot
diverse schimmels, oa. Alternaria, Aspegillus, Cladosporium, Rhizopus, Penicillium, sommige gisten en de bacterie Acetobacter.
druifzachte waterige rotting van de druiven met azijngeur
Esca "apoplexie", houtvorm; Esca betekent zwamEsca "apoplexie"Phaeoacremonium aleophilum; Phaeomoniella chlamydospora; Fomitiporia mediterranea
houttak sterft snel afweinig frequent
Eutypiose
Eutypa dieback; dying arm disease; dead arm disease

Eutypa lataEutypa armeniacae
houtzijtakken sterven af
weinig frequent
Chancres à Botryosphaeria, Diplodia, Excoriose (verouderd)
Grapevine trunk disease; Diplodia cane dieback; bunch rot, excoriose (verouderd), black dead arm
zwarte dode arm ziekteBotryosphaeria australis, B. dothidea, B. lutea, B. obtusa, B. parva, B. rhodina, B. sarmentorum, B. stevensii and B. viticola

Diplodia (telemorf); Neofusicoccum parvum

houtKleine zwarte vlekjes op de jonge takken; takken die in elkaar groeien; verblekingen op de jonge takken; op blad kleine heldergroene plekjes soms met necrotisch middelpunt; ernstig aangedane bladeren kunnen vallen. Vruchten kunnen soms verwelken; necrotische wigvormen in hout waardoor zijtakken afsterven
FusarioseStambasisrot, wortelrot
Fusarium
houtVerrot hout overgroeid met wit tot witrose schimmelvlokken
niet in Frankrijk
Maladie du pied noir; gangrène
Black-foot disease
Cylindrocarpon liriodendri (=anamorph); Fomitiporia mediterranea; Phaeomoniella chlamydospora; Phaeoacremonium aleophilum; cylindrocarpon macrodidynum; cylindrocarpon destructansIlyonectria liriodendri; Neonectria liriodendri
houtVerzwakt de plant en leidt tot de dood; Bruinzwarte necrose op de entstok; Uitbotten blijft uit of zwakke bladgroei; wortels groeien niet diep of paralel aan de bodem; vaak ontstaat een tweede niveau van wortles waardoor de plant nog een korte periode langer kan leven.
Pourridiéoak rot fungushoningzwamArmillaria melliahoutSchors valt uit elkaar; zwammen aan de basis van de plant ter hoogte van entstam