Hieronder een lijst met termen die in Frankrijk gebruikt worden bij de beschrijving van verschillende smaakgewaarwordingen (Bron: Bruno Sepulchre: Le Livre du Cognac.)
Franse term | Nederlandse betekenis | pos/neg | Uitleg |
---|---|---|---|
Accoutumance | gewenning | neg | gewoonte van onmatigheid waardoor gewenning ontstaat en het onderscheidend zintuiglijk vermogen verdwijnt. Volgens Maurice Raguenaud is het 'accoutumance' een zogenaamde goede kleine wijn of een cognac van de bovenste plank (beste kwaliteit), in werkelijkheid ronduit ondrinkbaar, en wiens enige doel zou zijn hem op de bovenste plank te laten liggen. |
Acroleïne | een onverzadigde aldehyde | neg | nieuwe ziekte van eau-de-vie die het een zeer onaangename bittere geur en smaak geeft. |
Amertume | bittere smaak | neg | fout ten gevolge van slechte rijping (overmaat aan tannine). |
Acescence | azijnsmaak | neg | prik veroorzaakt door azijnzuur, die een smaak en geur van azijn 'de eau-de-vie' geeft. |
Astringence | samentrekkend | neg | scherpte veroorzaakt door de rijping (overmaat aan tannine). |
Boisée | houtig | pos | een fundamentele kwaliteit van cognac. In het algemeen zegt men dat het bouquet het resultaat is van geur en aroma. Het is dus dat parfum dat elke eau-de-vie zijn persoonlijk karakter geeft. Hij is verfijnd, elegant en krachtig in de champagnes, steviger in de borderies en nog meer in de bois. |
Charpentée | (goed) gebouwd, doortimmerd | pos | een kwaliteit van eau-de-vie, zie 'corps'. |
Chien mouillé | natte hond | neg | wordt gezegd van een te jonge eau-de-vie waarvan de slechte smaak de geur van een natte hond oproept. |
Corps | stevigheid | pos | een belangrijke omschrijving van een eau-de-vie. Een eau-de-vie heeft 'corps' wanneer hij een ziel heeft ('âme'), consistentie, wanneer hij zacht en zalvend onder de tong door rolt, en niet droog en plat. Samen met het bouquet gaat het om de twee hoofdeigenschappen van eau-de-vie, die vooral gedefinieerd wordt door hun mogelijke tekortkomingen op deze twee gebieden. |
Courte | kort | neg | wordt gezegd van een eau-de-vie met een korte afdronk; smaak die niet lang aanhoudt. |
Légère | licht | neg | eigenschap: licht van smaak. |
Longueur | Lengte, lang | pos | een eau-de-vie die lengte bezit is een eau-de-vie waarvan het bouquet en de zachtheid lang in de mond en de neus blijven hangen. Dit blijven voortduren van smaken is een belangrijke eigenschap. |
Machée (goût de) | uitgekauwde smaak | neg | wordt gezegd van een heel bijzondere smaak van eau-de-vie die draait om zijn rijping (vierde fase) en die nog niet zijn smaak van hout heeft aangenomen. "Voorbijgaande ziekte". |
"Marie Suzon" | "Marie Suzon" | neg | een term die gebruikt wordt voor een eau-de-vie zonder kwaliteit noch gebrek en die, in navolging van Marie Suzon uit het liedje van George Brassens 'tieten noch kont' heeft. Hierover is amusant op te merken dat bij het gepassioneerde verhaal van een proever van eau-de-vie, het merendeel van de vergelijkingen het vrouwelijke element oproepen. |
Moelleux | vol | pos | een eigenschap die tijdens het rijpingsproces wordt verkregen en die aan het gehemelte een indruk van warmte geeft, minder hevig dan die men ondervindt bij het proeven van een nieuwe eau-de-vie. Een overmaat aan zachtheid duidt op een te intense eau-de-vie. |
Moisi | schimmelig, muf | neg | smaak die veroorzaakt wordt door een slechte wijnbereiding. |
Molle | week | neg | een weke eau-de-vie heeft in een te vochtige opslagplaats gerijpt, waar het verouderen versneld gebeurt met het risico op denaturalisatie (ongeschikt worden voor consumptie). |
Montant | opstijgend, hoog | pos | wanneer de geuren goed blijven aanhouden (proche d’ârome; nabijheid van aroma). |
Pétrole (goût de) | smaak van petroleum | neg | ook goût d'huile genoemd (smaak van olie): onaangename indrukken ten gevolge van een slechte wijnbereiding. |
Raisin frais (odeûr de) | geur van verse druiven | pos | bepaalde geurige kwaliteit van sommige eaux-de-vie. |
Rance | ranzig | neg | bijzondere maak van cognac die in de loop van het rijpingsproces optreedt (10-35 jaar) en die doet denken aan ranzige noten. Deze indruk wordt veroorzaakt door de vorming van methylacetonen. |
Rancio | rancio | pos | zeer belangrijke eigenschap van oude cognacs, die doet denken aan de geur van paddestoelen, van ouderdom in de goede betekenis van het woord. |
Rassise | belegen | pos | dit zegt men van een gerijpte eau-de-vie op fust (dit is een kwaliteit). |
Rimé | lijkt nergens op, raakt kant noch wal | neg | slechte keukengeur ten gevolge bezinksel (lies) dat aan de bodem van de stookketel (cucurbite) is vast gaan zitten. |
Rondeur | rondheid | pos | smaakkwaliteit van de eau-de-vie. |
Sarments secs (odeur de) | geur van droge wijngaardranken | pos | geurkwaliteit van sommige eaux-de-vie. |
Seconde (odeur de) | geur van naloop | neg | desitillatiefout die een zeepachtige smaak en zwaarte aan cognac geeft terwijl het bouquet wordt gemaskeerd. De smaak van naloop laat een onaangename smaaksensatie achter. |
Soufrée | zwavelgeur | neg | geur ten gevolge van te late behandeling in de wijngaard of ontstaan door toevoeging van bisulfiet aan de wijn. |
Tannin (exces de) | Overmaat aan tannine | neg | te lange rijping in een te jong fust. Dit gebruik maakt de eau-de-vie ondrinkbaar door de bitterheid en adstringentie. Het omgekeerde maakt een cognac te week. |
Tête (exces de) | Overmaat aan voorloop | neg | bittere en zeer onaangename grove smaak, ten gevolge van een slechte destillatie waarin te veel eau-de-vie van voorloop is toegevoegd (aan het begin van de tweede destillatieronde). |
Terroir (goût de) | smaak van aarde | neg | in tegenstelling tot wat men zou denken gaat het om een gebrek, dat vooral aanwezig is in eaux-de-vie uit de 'Bons Bois' en 'Bois Ordinaires' (grove en wrange smaak). |
Tilleul séché (odeur de) | geur van gedroogde lindebloesem | pos | kwaliteit die je vooral kan opmerken bij eaux-de-vie uit Bouteville. |
Vanille (goût de) | vanillesmaak | pos | kwaliteit die te voorschijn komt na 5 a 10 jaar rijping. |
Verte | onrijp | neg | vaak het resultaat van druiven die nog niet rijp zijn bij het oogsten. De oogstmachine zou dit risico nog groter kunnen maken. |
Vinasses (odeur de) | geur van slechte wijn | neg | gewaarwording ten gevolge van een fout in de destillatie. |
Violente | fel | neg | eau-de-vie die in een te droge opslagplaats is gerijpt. |
Violette | viooltje | pos | kwaliteit die door ketonen wordt voortgebracht die vaak in de wijnen van de Borderies voorkomt. |