Sinds 1946 is de regulering en controle op het gebied van leeftijden een zaak van het BNIC (Bureau National Interprofessionel de Cognac). Vóór die tijd was dit allemaal veel minder streng gereguleerd. De leeftijd werd middels sterren aangeduid, maar was zeker niet eenduidig. Een mooi voorbeeld is deze 4 sterren cognac van Coutellier Fils uit 1814 die gebotteld werd in 1932 (acquit regional 225 de 26/8/1932).

Tegenwoordig is de belangrijkste onderverdeling op basis van leeftijd die van VS, VSOP en XO. Deze termen staan voor Very Special, Very Superior (of Special) Old Pale en eXtra Old. De VS is minimaal 2 jaar oud, VSOP is minimaal 4 jaar oud en XO is, sinds kort, minimaal 10 jaar oud. Enkele jaren geleden gold voor XO dat hij een minimum van 6 jaar rijping gehad moest hebben.
Wanneer de cognac een blend is, betekent dit dat de jongste cognac die voor de blend is gebruikt aan dit leeftijdscriterium moet voldoen.
Deze leeftijd is gebaseerd op het systeem van comptes, waarbij de cognac elk jaar een compte er bij krijgt. Als jonge eau-de-vie, wanneer de drank juist uit de alambiek is gelopen, heeft de drank een compte van 00. Wanneer de datum van 1 april wordt bereikt wordt zijn nieuwe compte: 0. Op 1 april van elk jaar krijgt de eau-de-vie er een compte bij. Wanneer hij twee jaar op vat heeft gelegen, mag de eau-de-vie ‘cognac’ genoemd worden en mag hij als VS-kwaliteit worden verkocht. Hij heeft dan de leeftijd compte 2 en is minimaal jaar oud, maar kan ook al zes maanden ouder zijn als hij begin oktober werd gedestilleerd.

Andere veel voorkomende leeftijdsaanduidingen zijn Napoléon en Hors d’Age. Napoléon is minimaal 6 jaar oud en Hors d’Age wordt gebruikt voor cognacs die zeer oud zijn, vaak meer dan 40 of 50 jaar.

Heel vaak staan op etiketten andere leeftijdsaanduidingen. Ook deze zijn door het BNIC gereglementeerd.

Sinds kort (eind 2018) zijn er een aantal veranderingen doorgevoerd. Zo is er een nieuwe naam ingevoerd: XXO. Dit staat voor een rijping van minimum 14 jaar. Een aantal andere benamingen zijn niet langer toegestaan.

De tegenwoordig toegestane benamingen zijn:

COMPTE 2:
3 Stars, Sélection, VS, De Luxe, Very Spacial, Millésime;

COMTE 3:
Supérieur, Cuvée Supérieure, Qualité Supérieure;

COMTE 4:
VSOP, Réserve, Vieux, Rare, Royal, Very Superior Old Pale;

COMTE 5:
Vieille Réserve, Réserve Rare, Réserve Royale;

COMTE 6:
Napoléon, Trés Vieille Réserve, Très Vieux, Héritage, Très Rare, Excellence, Suprême;

COMTE 10:
XO, Hors d’Age, Extra, Ancestral, Ancêtre, Or, Gold, Impérial, Extra Old, XXO, Extra Extra Old.
De namen XXO en Extra Extra Old zijn zeer specifiek en worden gebruikt voor cognacs die minimaal 14 jaar hebben gerijpt.

In het verleden zijn nog veel meer leeftijdsaanduidingen toegepast. Hieronder treft u een volledige opsomming aan:

COMPTE 2

wordt aangeduid door de termen « 3 ETOILES », « SELECTION », « DE LUXE », « V.S. », « GRAND CHOIX » of « SURCHOIX », en verder:
★ (1 ster)
★★ (2 sterren
★★★★ (4 sterren)
★★★★★ (5 sterren)
AMBASSADE
ANNIVERSAIRE
ARMOIRIES
BLASON
BLOND
CARTE BLANCHE
CHOIX DE LA MAISON
CONSTELLATION
COURONNE
CREST
CROWN
DIPLOMAT
DRAPEAUEcusson
DRY
ECHANSON
ÉCUSSON
ÉCUSSON ROUGE
E.L.
ÉLÉGANCE
FESTIVAL
FIN
FLEURONS
GALA
GASTRONOME
G.C.S.
MAISON
MAJOR
MONDIAL
MON GÉNÉRAL
MONOPOLE
MONSIEUR
ONE CLUSTER
ONE SHIELD
PAVILLON
PRÉDILECTION
PRESTIGE
PRIVILÈGE
PROMOTION
QUALITÉ SPÉCIALE
RASSIS
RECORD
RÉGAL
RÉGAL DES GOURMETS
SANS SOUCI
S.E. SPÉCIAL EUROPE
SÉDUCTION
SÉLECT
SÉLECTION ★★★
SÉLECTION DU DOMAINE
SÉLECTION DU LYS
SÉLECTION SPÉCIALE
S.L. SPECIALLY LIGHT
SIGNATURE
SOLEIL
SOUVENIR
SPÉCIAL
SPÉCIAL ★★★
SPECIAL DRY
SPÉCIAL GASTRONOMIE
SPÉCIAL POUR CUISINE
SPÉCIAL POUR FRUITS
SPÉCIAL PROPRIÉTAIRE
SPÉCIAL SÉLECTION
SPLENDID SELECTIONtrois couronnes
THREE CLUSTERS
THREE CROWN
THREE SHIELDS
TROIS COURONNES
TROIS DIAMANTS
TROIS ETOILES LUXE
TROIS POIGNARDS
TROPICAL DE LUXE
TWO CLUSTERS
TWO SHIELDS
VERY SPECIAL
V.L.
V.S.S.
en alle vergelijkbare afkortingen en termen.

COMPTE 3

wordt aangeduid door de termen « SUPÉRIEUR », en verder:
ÉTOILES : meer dan vijf op een rij
CUVÉE SUPÉRIEURE
CUVÉE TRÈS BONNE
GRANDE SÉLECTION
QUALITÉ SUPÉRIEURE
en alle vergelijkbare afkortingen en termen.

COMPTE 4

wordt aangeduid door de termen « VIEUX », « V.O. », « V.S.O.P. », « RÉSERVE », en verder:
QUALITÉ RARE
RARE
VERY SUPERIOR OLD PALE
V.O.P.
V.S.E.P. (very superior extra pale)
V.S.O.
V.V.S.
en alle vergelijkbare afkortingen en termen.

COMPTE 5

wordt aangeduid door de termen « V.V.S.O.P. », « GRANDE RÉSERVE », en verder:
PRIVATE RESERVE
RÉSERVE DE MA CAVE
RÉSERVE DU DOMAINE
RÉSERVE FAMILIALE
RÉSERVE DU LOGISReserve personelle
RÉSERVE MAISON
RÉSERVE PARTICULIÈRE
RÉSERVE PERSONNELLE
RÉSERVE (DU) PRODUCTEUR
RÉSERVE DU PROPRIÉTAIRE
RÉSERVE DE LA PROPRIÉTÉ
RÉSERVE SPÉCIALE DU MAITRE DE Chai
RÉSERVE SUPÉRIEURE
RÉSERVE DU VIEIL ALAMBIC
RÉSERVE DU VITICULTEUR
SOUVENIR V.S.O.P.
en alle vergelijkbare afkortingen en termen.

COMPTE 6

wordt aangeduid door de termen « EXTRA », « X.O. », « NAPOLEON », « ROYAL », « TRÈS VIEUX », « VIEILLE RÉSERVE », evenals:
alle termen die samen met de term OR (goud) of een afleiding daarvan worden gebruikt;
alle referenties aan een historische persoonlijkheid; genummerde flessen;
en verder:
AGE D’OR
ANCESTRAL
ANCESTRALE RÉSERVE
DE FAMILLE
CASQUE D’OR
CONSUL
COUR IMPÉRIALE
DIRECTOIRE
EXCELLENCE
EXTRA VIEILLE OR
EXTRA VIEUX
FLAMME D’OR
GOLD
GOLD RÉSERVE
GOUTTE D’OR
GRAND AGE
GRAND AIGLE
GRAND SIÈCLE
GRANDE ARMÉEHors-pair
HÉRITAGE
HORS CLASSE
HORS PAIR
IMPÉRIAL
MARÉCHAL
MATHUSALEM
LE MEILLEUR DE LA MAISON
NEC PLUS ULTRA
OLD VINTAGE
RÉGENCE
RÉSERVE DES ANCÊTRES
RÉSERVE DES GRANDS DUCS
RÉSERVE LIMITÉE
RÉSERVE PERSONNELLE LIMITÉE
ROYAL QUALITY
SANS AGE
SANS RIVAL
SÉLECTION DES ANCÊTRES
SUPRÊME
TRADITION IMPÉRIALE
TRÈS RARE
TRÈS VIEILLE RÉSERVE
TRÈS VIEUX
VÉNÉRABLE
VIEILLE RÉSERVE
VIEILLE RÉSERVE ANCESTRALE
X.L.
en alle vergelijkbare afkortingen en termen.

(1) Voor flessen die bestemd zijn voor de Franse markt, moeten deze termen in het Frans vertaald zijn.


Reacties

Leeftijden — 10 reacties

  1. Ik begrijp dat eau de vie in kwaliteit verbetert als die langer op het vat ligt en dus cognac die ouder is (XO/XXO etc) duurder is dan jonge cognac. Eenmaal gebotteld word cognac niet beter door hem lang te bewaren (in tegenstelling tot sommige wijnen). Waarom zijn mensen dan bereid om veel geld te betalen voor een oude fles cognac van gemiddelde kwaliteit?

    • Daar kunnen verschillende redenen voor zijn:
      – vroeger werd nog niet zo systematisch met de leeftijdsaanduidingen gewerkt. Dat houdt in dat oude drie-sterrencognac, van vóór 1960 zeg maar, vaak nog heel behoorlijk van kwaliteit is (langer op vat gelegen dan tegenwoordig).
      – sommigen verzamelen, bijvoorbeeld een merk of een thema
      – er wordt veel gehandeld omdat men speculeert op prijsverhogingen. Je ziet een zelfde fles, werkelijk precies dezelfde fles met dezelfde scheuren of vlekken op het label, vaak al enkele weken later opnieuw aangeboden worden in de hoop op winst
      – en soms denken mensen er niet genoeg over na.
      Feit is ook dat cognac een schaars product is dat ten gevolge van internet makkelijker verhandeld kan worden. Waar je vroeger alleen maar een bekend merk kon kopen bij je plaatselijke slijter, heb je nu veel meer keus. Dit ligt natuurlijk ten grondslag aan die opgedreven prijzen. De markt raakt oververhit.

  2. Beste,

    Kan u misschien schatten van wanneer deze fles ongeveer is, het is een Sicard & Fils Grande Fine Champagne Vsop…St Jean Dangely.

    • Het is lastig deze precies te dateren. Het bedrijf is opgericht in 1842 in St. Jean d’Angely en is eind 60-er jaren opgegaan in de Compagnie de Guyenne Groupe (dat als voornaamste merken Meukow en Brugerolle heeft). Ik schat dat deze fles uit de 1950s komt.

  3. Geachte,
    ik heb een oude fles cognac gekocht
    op het etiket staat:
    Ambassade
    ce cognac a été mis spécialement en boutellle
    d’orgine our la foi des actes de viellissement aprés avoir été
    élevé avec des plus grand soin
    dans des fûts de chêne pour:
    J. van Hemeldonck
    De Laroche & co
    cognac 40°
    70cl
    cognac hors-âge
    ongeopend
    correcte vulhoogte

    • ‘our la foi’ is waarschijnlijk ‘sur la foi’.
      Er zijn nog aardig wat flessen De Laroche in omloop, maar er is maar weinig bekend van dit merk. Op basis van oude etiketten valt op te maken dat het merk zowel in handen is geweest van Pernod-Ricard als van Prunier.
      De meeste flessen lijken bestemd te zijn geweest voor de Italiaans markt. De gangbare kwaliteiten (3 sterren en VSOP) zijn niet heel veel waard. Bovendien is er weinig vraag naar De Laroche. Maar de oude flessen (plus de 100 ans; plus de 60 ans)leveren nog wel behoorlijk wat op. Een hors d’age valt ook in de categorie oudere flessen. Ik ben overigens een hors d’age nog niet eerder tegengekomen.

  4. Wij hebben een fles napoleon aigle d’or al 50 jaar in ons bezit. Daarvoor al bij mijn schoonvader. Schatting is dat de fles 70 jaar oud is. Wat is deze fles waard?

    • Hallo An,

      Weet je van welk merk? Brugerolle misschien?
      Zou je een foto kunnen sturen?
      Ik zal een e-mail sturen om dat mogelijk te maken.

      Vriendelijke groeten,
      Ton

    • Hallo An,

      Deze fles kan heel goed uit de 1950s komen, 1960s is ook mogelijk. Deze fles wordt niet zo vaak te koop aangeboden, daarom is een prijs moeilijk te geven. Brugerolle is een merk dat minder in trek is dan sommige andere merken.
      Toch zal hij wel tussen de €100 en €200 op kunnen brengen als het vullingsniveau goed is. Dat kan ik bij een liggende fles niet beoordelen. Een en ander is op een veiling natuurlijk ook altijd afhankelijk van hoeveel geïnteresseerden er zijn.

      Vriendelijke groeten,
      Ton

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Maximale bestandsgrootte van upload: 1 MB. Je kunt uploaden: afbeelding. Links naar YouTube, Facebook, Twitter en andere diensten die in de reactietekst worden ingevoegd, worden automatisch ingesloten. Bestand hier neerzetten

HTML tags allowed in your comment: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>